Σωκράτη εσύ Σούπερ Σταρ!

Ζω και κάνω θέατρο στο μακρινό Μεξικό από το 2019. Μπήκε βέβαια στη μέση μια πανδημία, μια δύσκολη εγκυμοσύνη με μένα τανάσκελα στο κρεβάτι για πάνω από 4 μήνες και ο πρώτος χρόνος του μωρού που ήθελα να είμαι κοντά του χωρίς να κάνω τίποτα παρά μόνο να το βλέπω να μεγαλώνει και να ανακαλύπτω τις ανάγκες του. Ούτως ή άλλως εδώ είμαστε μακριά από όλους και από όλα, αντί να δουλεύω για να πληρώνω νταντάδες προτίμησα χίλιες φορές να είμαι εγώ κοντά του και να βάλω δουλειά και καριέρα σε δεύτερη και τρίτη μοίρα. Δεν το μετάνιωσα ούτε στιγμή. Επιστρέφω σιγά σιγά στις δραστηριότητές μου από τότε που έκλεισε τον πρώτο του χρόνο.

Πριν την εγκυμοσύνη και όσο η πανδημία μάς αποχαιρετούσε αργά, αλλά σταθερά, είχα κάνει την πρώτη μου παραγωγή με τον τίτλο Adelístratas de Aristófanes. Προέκυψε από μια σειρά θεατρικών εργαστηρίων που έκανα με το κείμενο της Λυσιστράτης, όχι μόνο με επαγγελματίες, αλλά και με ερασιτέχνες ηθοποιούς και γυναίκες που έχουν ζήσει κακοποιητικές συμπεριφορές από τους συντρόφους τους. Για την παράσταση, τρεις επαγγελματίες ηθοποιοί κι εγώ, που ήμουν στο τιμόνι της σκηνοθεσίας και της παραγωγής, γράψαμε ένα κείμενο ενιαίο με εμπειρίες που μας έχουν στιγματίσει έχοντας το έργο της Λυσιστράτης οδηγό. Με ενδιέφερε να παρουσιάσω κάτι που να μην είναι αμιγώς ελληνικό ή αμιγώς μεξικάνικο, ήθελα έναν συνδυασμό. Μια από τις ηθοποιούς μάλιστα που έπαιξε τη Λαμπιτώ, η Πιλάρ Ενγκιδάνος, είναι από την Ισπανία-, δεν γινόταν να μην συμπεριλάβουμε στοιχεία και από τη χώρα των Βάσκων, από τη στιγμή που η υπόθεση ήταν σχεδόν βιωματική.

Κάτι άλλο που με ενδιέφερε ήταν να δημιουργήσω μια ευχάριστη παράσταση μιλώντας για πράγματα δυσάρεστα, όπως είναι η βία κατά των γυναικών. Πώς θα μπορούσα να το κάνω όμως χωρίς να γελοιοποίησω ένα θέμα τόσο σοβαρό; Προσθέσαμε στην πρόζα τραγούδια, χορογραφίες, έναν μουσικό επί σκηνής, το χιούμορ της Λυσιστράτης όπου μας έπαιρνε και βουαλά, γεννήθηκαν οι Adelístratas de Aristófanes, ένα ιδιαίτερο αμάλγαμα από τη σύγχρονη κουλτούρα τριών χωρών με μια γενναία δόση από μεξικάνικο φολκλόρ - μια κατάμαυρη μουσική κωμωδία.

Τι σημαίνει ο τίτλος; Νομίζω ότι είναι ξεκάθαρη η συμπερίληψη της Λυσιστράτης και του Αριστοφάνη. Οι Adelitas πάλι ήταν οι "Αμαζόνες" της Μεξικανικής Επανάστασης στις αρχές του 20ου αιώνα. Συμμετείχαν ενεργά στις πολεμικές συρράξεις μεταξύ 1910 και 1920 και συνέβαλαν στη μεξικανική ανεξαρτησία, καθώς και στη διεκδίκηση εδαφών για το νέο μεξικανικό κράτος που ανέτειλε χωρίς κονκισταδόρες στο κεφάλι του. Ο τρόπος που ντύνονταν με τις μακριές πολύχρωμες φούστες και τα σομπρέρος με τα πλατιά γείσα ενέπνευσαν τα πολύχρωμα κουστούμια της παράστασης. Εκείνο το διάστημα μάλιστα κυκλοφορούσε παντού στο Κογιοακάν όπου μένω ένα μικρό γκράφιτι με τον Εμιλιάνο Ζαπάτας ντυμένο ως Adelita, ένα μήνυμα επίσης κατά της τοξικής αρρενωπότητας, που έντυσε τον ηθοποιό Νάτσο Ροντρίγκεζ ως Κινησία από πάνω μέχρι κάτω.

Η τρίτη ηθοποιός, η Άρα Τόρες Λόπεζ, που ζει στην Ισταπαλάπα, μια επικίνδυνη περιοχή της Πόλης του Μεξικού, έδωσε με την πένα της και την υποκριτική της μια γερή δόση για το πώς είναι το "αληθινό Μεξικό", αυτό που δεν συναντούν εύκολα οι περιχαρείς τουρίστες. Μια μάλιστα από τις πιο χαρακτηριστικές αναφορές της ήταν μια εμπειρία μέσα στο λεωφορείο, όπου ένας τύπος της είχε βγάλει μαχαίρι βλέποντάς τη νέα και γυναίκα και τον απώθησε με απάθεια χωρίς να ανοίξει ούτε μύτη. Μας είπε στις πρόβες ότι μόνο στο πιστόλι δεν αντιδράει, γιατί μπορεί να της αφαιρέσει τη ζωή, αλλά το μαχαίρι είναι "διαχειρίσιμο", ειδικά όταν διακυβεύεται το καινούριο της λάπτοπ.

Η πρώτη σεζόν πήγε φανταστικά. Οι περισσότερες παραστάσεις ήταν αυτό που λέμε sold out, με μια τελευταία παράσταση σαν πάρτυ με κόσμο να φτιάχνει ουρές έξω από το θέατρο μπαρ Vicio, που θεωρείται το άντρο του φεμινισμού και του καμπαρέ στην Πόλη του Μεξικού.

Εγώ ήμουν σχεδόν τριών μηνών έγκυος. Μία μέρα πριν την τελευταία παράσταση γέμισα αίματα. Ο σύζυγος ήταν σε ένα ταξίδι επαγγελματικό και εγώ μόνη, απελπισμένη και... αιμορραγούσα. Πήρα αμέσως τηλέφωνο τον γιατρό μου. Με ρώτησε αν πονάω. Του είπα όχι. Μου είπε να ξαπλώσω μερικές μέρες χωρίς να σηκώνομαι για τίποτα παρά μόνο για να πάω τουαλέτα. Του είπα ότι είναι αδύνατον. Την επόμενη μέρα είχα την τελευταία παράσταση στο Vicio, έπρεπε να κάνω φώτα, ήξερα ότι είχαμε πουλήσει πολλά εισιτήρια, δεν μπορούσα να ακυρώσω τίποτα. Μου συνέστησε ο γιατρός να με κουβαλήσουν μέχρι το θέατρο και εκεί να κάθομαι σε μια καρέκλα συνέχεια. Γιατρέ, έχασα το μωρό; Δεν νομίζω. Δεν είσαι σίγουρος; Δεν είμαι για τίποτα σίγουρος, θα μου πεις στο τέλος της ημέρας πώς είσαι και θα έρθεις να σε δω την επομένη της παράστασης.

Πήρα τον Νάτσο Ροντρίγκεζ κλαίγοντας. Δεν ήξερε κανείς ότι ήμουν έγκυος, δεν είχα ακόμα κλείσει τον τρίτο μήνα. Του είπα το και το, έλα σε παρακαλώ να έρθεις να με πάρεις να πάμε μαζί στο θέατρο, είμαι έγκυος, είμαι μόνη, έχω αιμορραγία, εσύ θα είσαι υπεύθυνος σήμερα για την ομάδα, εγώ θα έρθω διακοσμητικά. Ήταν ένα 48ωρο γεμάτο με αντικρουόμενα συναισθήματα. Είχα τόσο μεγάλη θλίψη στο ενδεχόμενο ότι έχω χάσει το μωρό, αλλά και τόσο μεγάλη χαρά βλέποντας τόσο κόσμο στην παράσταση που με αγάπη και κόπο έχτισα σε μια εντελώς ξένη χώρα. Από εκείνη τη μέρα θυμάμαι μόνο τις ουρές μπροστά από το ταμείο και το θερμό χειροκρότημα στο τέλος. Τίποτα άλλο. Όλα θολά. Ήμουν σε άλλη διάσταση. Το μωρό ήταν μια χαρά τελικά, μία αιμορραγία ρουτίνας, τέλος καλό όλα καλά.

Όταν έκλεισε ο Ορέστης τον πρώτο του χρόνο, ήρθε ο Νάτσο στα γενέθλια να μου πει ότι θέλει να τον σκηνοθετήσω στον "Κρίτωνα" του Πλάτωνα. Το πρώτο πράγμα που τον ρώτησα ήταν από πού στο καλό ήξερε το συγκεκριμένο κείμενο! Το είχα διαβάσει κάπου κάπως κάποτε όταν διάβαζα αρχαία ελληνική φιλοσοφία, αλλά δεν θυμόμουν τίποτα, nada. Μου απάντησε ότι το είχε ξετρυπώσει στην πανδημία και τον είχε ξετρελάνει. Το δεύτερο που του είπα είναι ότι δεν είμαι σε φάση να σκηνοθετήσω έργα σοβαρά και μου είπε όχι, όχι, θέλω να κάνω καμπαρέ! Μου άρεσε πολύ η ιδέα του καμπαρέ. Κάπως έτσι έγιναν και οι Adelístratas de Aristófanes, πολύ "cabareteras". Το τρίτο που όφειλα να διευκρινίσω και να υπενθυμίσω είναι ότι έχω ένα μωρό και ωράρια περίεργα. Το λύσαμε κι αυτό και να που κάναμε καμπαρέ το φιλοσοφικό έργο του Πλάτωνα Περί του Πρακτέου. Και έγινε η παράσταση Sócrates Mega Star! Ακούστηκαν τραγούδια ελληνικά που τα μετέφρασε ο Νάτσο στα ισπανικά, τα καταχειροκροτούσαν σε κάθε παράσταση κι εγώ συγκινούμουν σαν χαζή. Τελείωσε το πρώτο ταξίδι στην Πόλη του Μεξικού και ο Νάτσο θα μεταφέρει τον λόγο του Σωκράτη σε άλλα μέρη του Μεξικού.

Ξεκινήσαμε πρώτα με το κείμενο. Η προσαρμογή έγινε από τον Νάτσο. Ερχόταν, μου διάβαζε ό,τι είχε γράψει, του έλεγα τις απόψεις μου, τις ιδέες και τις προτάσεις μου και ορίζαμε το επόμενο ραντεβού όπου μου ξαναδιάβαζε όλες τις μετατροπές και συνεχίζαμε με απόψεις, ιδέες και προτάσεις μέχρι που ολοκληρώθηκε η διασκευή έχοντας κάνει μια ωραιότατη μέσκλα της ελληνικής και της μεξικανικής κουλτούρας.

Πόσα τραγούδια θα συμπεριλάβουμε; Εξαρτάται από το πόσο μεγάλη θα είναι η παράσταση. Είναι μονόλογος, όχι παραπάνω από μία ώρα κι ένα τέταρτο. Τότε τρία με τέσσερα τραγούδια είναι αρκετά. Μου λέει ο Νάτσο θέλω να βάλω το τραγούδι της Φουρέιρα Πες τι Κοιτάς. Δεν το ήξερα καν. Το άκουσα, δεν μου άρεσε καθόλου. Αλλά άρεσε πάρα πολύ στον Νάτσο. Τι να κάνω; Το δέχτηκα. Θα έγραφε νέους στίχους στα ισπανικά προσαρμοσμένους στο έργο και στη ζωή του Σωκράτη. Μου λέει ο Νάτσο θέλω να βάλω και το τραγούδι του Θεοδωράκη Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ. Δεν γινόταν να μη γελάσω. Βρε αθεόφοβε, θα βάλουμε το πιο σοβαρό κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας παρέα με ένα ρεγκετόν; Μα ταιριάζει, γιατί θέλω να εμφανίσω τη Δικαιοσύνη ως Doña Justicia να συνδιαλέγεται με τον Σωκράτη. Καλά, εντάξει, αλλά αυτό το τραγούδι δεν θα το πειράξουμε καθόλου, θα μας δείρουν! Το μετέφρασε μόνο στα ισπανικά και ήταν πραγματικά η πιο αγαπημένη μου στιγμή. Δάκρυζα κάθε φορά.

Η Δικαιοσύνη.

Μου αρέσει η περίοδος των προβών, νομίζω οι πρόβες είναι που ενισχύουν το μεράκι μου για το θέατρο. Αν έχεις καλούς ηθοποιούς και ώριμους ανθρώπους στην ομάδα μπορείς να κάνεις μικρά θαύματα. Έγινε λοιπόν ένα μικρό θαύμα με τον Νάτσο και τον Σωκράτη. Δεν ήταν απλή ούτε εύκολη ούτε ανώδυνη διαδικασία. Ποτέ οι πρόβες δεν είναι. Αλλά υπήρχε μια φροντίδα που "φαινόταν και προς τα έξω". Το τρίτο τραγούδι ήρθε αβίαστα. Ο Νάτσο είναι μεγάλος φαν της Eurovision, εγώ καθόλου. Τον ρώτησα όμως αν έχει υπόψη του την ελληνική συμμετοχή από το μακρινό 1979 Σωκράτη Εσύ Σούπερ Σταρ. Μου απάντησε πως όχι. Του έβαλα το τραγούδι, ενθουσιάστηκε. Το συμπεριλάβαμε στην έναρξη με τους ελληνικούς στίχους ανέπαφους και στο πανηγυρικό τέλος της παράστασης με τους στίχους μεταφρασμένους στα ισπανικά και ένα ελαφρό μπιτ.

Ο τίτλος του έργου εμπνεύστηκε από τον τίτλο του τραγουδιού και παρουσιάσαμε τον Sócrates Mega Star στο θέατρο μπαρ Vicio, το άντρο του φεμινισμού και του καμπαρέ στην Πόλη του Μεξικού. Ήταν ένας μικρός θρίαμβος. Ήταν η πρώτη φορά που άφηνα τον Ορέστη τις νύχτες παρέα με τον μπαμπά του, ένας μικρός αποχωρισμός και για τους δυο μας. Ούτως ή άλλως η ζωή της μαμάς είναι γεμάτη τύψεις, προστέθηκε ακόμα μία. Καλά πήγε ωστόσο. Πλησιάζει τα δύο, επομένως πλέον μπορεί να αναγνωρίσει ότι η μαμά μπορεί να φεύγει, αλλά θα ξαναγυρίσει σύντομα.

Ήταν ένας μονόλογος-διάλογος όπως μου άρεσε να τον περιγράφω, γιατί ο Νάτσο έπαιξε τον ρόλο και του Σωκράτη και του Κρίτωνα, δώσαμε μορφή στη Δικαιοσύνη ως Doña Justicia, όπως προανέφερα, και προσθέσαμε τον ρόλο του κομπέρ, του maestro de ceremonias, όπως λέγεται στα ισπανικά, για να δέσουμε το έργο και να δώσουμε μια κωμική χροιά. Ακόμα δεν μπορώ να πιστέψω ότι παρουσιάσαμε το φιλοσοφικό έργο του Πλάτωνα σαν καμπαρέ. Άρεσε πολύ στον κόσμο, άρεσε πολύ και σε μας. Το πείραμα πέτυχε. Ακόμα δεν μπορώ να πιστέψω ότι ήρθε στην πρεμιέρα μας ο πρέσβης της Ελλάδας στο Μεξικό, Νίκος Κοτροκόης. Ανέβασε στη συνέχεια ένα ποστ στο φέισμπουκ ότι "το Μεξικό διψάει για Ελλάδα" και συγκινήθηκα πάλι σαν τη χαζή, γιατί έτσι είναι. Οι Μεξικανοί γενικά τρέφουν μεγάλο θαυμασμό για την κουλτούρα μας και τον πολιτισμό μας, το να συστήνεσαι ως Έλληνας ανοίγει πολλές πόρτες και εμπνέει μεγάλο σεβασμό. Το νιώθω πολύ συχνά.

Απελευθέρωσα τα παιδιά μου. Και τις Adelístratas de Aristófanes και τον Sócrates Mega Star. Η δική μου δουλειά ως σκηνοθέτρια έλαβε τέλος. Ο Σωκράτης συνεχίζει το ταξίδι του στο Μεξικό, για τις Adelístratas έχω ένα μικρό αγκάθι, θα ήθελα να τις συνεχίσω για λίγο ακόμα. Είχα κλείσει τη δεύτερη temporada μετά την επιτυχία της πρώτης, αλλά τα ακύρωσα όλα, γιατί η εγκυμοσύνη μου ήταν δύσκολη, δεν γινόταν πλέον να προκαλώ την τύχη μου, έπρεπε να ξαπλώνω. Εκτός όμως από τα δικά μου τα θέματα, μου ανακοίνωσε και η Πιλάρ, η ηθοποιός από την Ισπανία, ότι είναι κι αυτή έγκυος! Γέννησε το πρώτο, ξαναέμεινε έγκυος σχεδόν αμέσως, γέννησε και το δεύτερο. Δεν γινόταν να συνεχίσουμε σε εκείνο το σημείο. Αλλά έχω το αγκάθι, κάτι θέλω να κάνω, να τις ξαναπαρουσιάσω προτού φύγω οριστικά από το Μεξικό... Θα δούμε.

Ετοιμάζω τώρα την τρίτη μου σκηνοθεσία, μια παράσταση για εφήβους με μεγάλο κάστινγκ που θα περιοδεύσει σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Πόλη του Μεξικού. Πρώτη φορά θα σκηνοθετήσω κάτι με 7 ηθοποιούς, δύο αντικαταστάτες, δύο βοηθούς, με γοητεύει πολύ η πρόκληση. Ήδη έχουμε ολοκληρώσει τις οντισιόν και προσπαθούμε να πετύχουμε τους καλύτερους δυνατούς συνδυασμούς για την ομάδα μας. Θα κάνει πρεμιέρα στις 9 Νοεμβρίου και ξεκινάμε πρόβες τον Αύγουστο. Wish me luck!